vrijdag 29 juli 2016

Pokémon Go

Ik nam gisteren op Facebook deel aan een discussie over Pokémon Go n.a.v. een tekst die mijn nonkel daarover op zijn blog geschreven had.
In zijn tekst sprak hij zijn bezorgdheid uit over een evolutie in onze maatschappij, waarbij mensen het niet (meer) van de pot gerukt vinden wanneer er in Antwerpen - u weet wel van dat nieuwsbericht - een straat wordt afgesloten omdat duizend mensen er zijn samengekomen om pokémons te vangen. Mijn nonkel heeft kritische bedenkingen bij een dergelijke tendens en is niet bang om die via Facebook en zijn blog openbaar te maken, ook al wordt hij daarbij gemakkelijk impliciet als een zuurpruim weggezet. Kritische kanttekeningen worden niet erg - steeds minder? - geapprecieerd, dat wordt alsmaar duidelijker.
Ik nam dus deel aan een gedachtenuitwisseling over zijn Pokémon-tekst en over ‘de staat van de maatschappij’ in het algemeen. Zonder veel verdere context volgen hier de bedenkingen die ik schreef.
* Als reactie op iemand die vond dat we zo min mogelijk mogen
oordelen over wat er rond ons gebeurt en vooral aan zelfonderzoek moeten doen:
“En als sommige dingen nu eens wérkelijk totaal belachelijk zijn? Anno 2016 lijken we in al onze politiek correcte verdraagzaamheid zelfs daarover geen kritische discussie meer te mogen voeren. Meer dan duizend volwassen mensen die op Pokémons jagen in een stadscentrum, waardoor er een straat moet worden afgesloten. Seriously??? Laat die woorden tot u doordringen. En nog eens. Een straat moet worden afgezet omdat duizend mensen elk op hun eigen smartphone naar Pokémons zoeken. Ziet u het voor u? Ik stel bij deze het volgende voor: in 2017 wordt publiekelijk masturberen een rage. Laten we daar dan ook niet over oordelen. Mensen die daar dan commentaar op hebben moeten aan zelfonderzoek doen, want waarom hebben zij er een probleem mee dat een ander publiekelijk masturbeert omdat hij/zij dat leuk vindt? Ik wil maar zeggen: het is mogelijk om té politiek correct of té verdraagzaam te (willen) zijn. Mogen sommige dingen nog gewoon belachelijk en totaal over de top genoemd worden? Ja! Echt, serieus, al die vergoelijking voor de meest stupide dingen.. Laat ons ons verstand gebruiken. Dat Pascal omwille van zijn bedenking over Pokémon Go door sommige intelligente mensen als een 'zuurpruim' wordt weggezet, nee, dat vind ik te belachelijk. Is dat 2016? Een moment in de geschiedenis waarop het triviale en het belangrijke nieuws op gelijke hoogte worden gesteld? Daar kom ik tegen in opstand. Ik ben er zelf ook niet slecht in hoor, in dat 'meegaan met mijn tijd' (ik ben 29). Wat 10 jaar geleden nog beschouwd werd als totaal van de pot gerukt is nu min of meer normaal en ook ik denk daar in veel gevallen zo over - ik word ook 'gekneed' door de maatschappij. Maar Pokémon Go? Nee, hier mag echt wel over geoordeeld worden.”
* Als vervolgreactie:
“Maar oké, het gaat 'm hier niet om Pokémon Go zelf. Het gaat 'm erom dat onze maatschappij er een is waarin het mogelijk blijkt dat meer dan duizend mensen zich zonder zich daar veel vragen bij te stellen verzamelen in een winkelstraat en er dan blijkbaar niet vreemd van opkijken dat die straat moet worden afgesloten. Die mensen denken op dat moment niet: 'waar zijn wij hier eigenlijk mee bezig?' Nee, dat die winkelstraat wordt afgesloten vinden zij 'een goede maatregel' ofzo. Dat is, excuseer hoor, werkelijk te gek voor woorden. Deze Pokémon Go-toestand is dus op zich niet belangrijk. Het is over de maatschappij waarin dit soort dingen plaatsvinden dat wij kritisch moeten nadenken. En daar is niks mis mee. Bij voorkeur leef ik in een wereld waarin de mensen in die winkelstraat zich de bedenking maken: 'is deze situatie hier niet helemaal van de pot gerukt?' Maar nee, wij zullen er alles aan doen om deze mensen net níét met dergelijke gedachten op te zadelen. Overigens ben ik iemand die oordeelt én aan zelfonderzoek doet, maar over dat laatste hoef ik hier niet uit te weiden.”
* Nog als vervolgreactie:
“Misschien was het beter als ik het bv. over 'liggen' had gehad i.p.v. over masturberen. Stel dat we volgende zomer allemaal op straat gaan liggen omdat we dat leuk vinden. Dan gaan ze véél straten moeten afsluiten hoor! Maar hey, alles voor ons plezier, toch? (...)
Als je niet mag oordelen, wordt een serieus (of een interessant) gesprek, volgens mij, onmogelijk. Van oordelen ga je trouwens niet dood. Integendeel, het activeert de hersenen en houdt je scherp. Het is een misverstand dat oordelen uitsluitend iets negatiefs is. Het is zelfs intellectueel oneerlijk om daar zo over te denken.”
* En in een privébericht aan mijn nonkel:
“Die pokémon-discussie.. Hoe gemakkelijk intelligente mensen zich tegenwoordig bij bepaalde, onmiskenbaar nefaste, tendensen in de maatschappij lijken neer te leggen, ik vind dat zeer ergerlijk. Op die manier zal onze maatschappij op korte termijn bevolkt worden door slapjanussen die zich een hoedje zullen schrikken en het op een gillen zullen zetten wanneer de échte realiteit plots aan hun deur staat. Pure decadentie is het.”
* Vervolg:
“Wat je zegt over 'oudere mensen' [die lafjes worden weggezet als vroeger-was-het-beter-zuurpruimen]: de kennis en ervaring die die mensen aan jongeren zouden kunnen doorgeven wordt zeer gemist. Vandaag wordt iemand van 20 er door de maatschappij in bevestigd dat hij/zij even wijs is als iemand van 70. Kennen deze jonge mensen nog een gevoel van nederigheid? Het is niet omdat ze mee zijn met de nieuwste technologische snufjes, dat ze veel te piepen hebben. Elke aap met een smartphone is tegenwoordig even belangrijk als iemand die met kennis van zaken interessante meningen kan formuleren over belangrijke maatschappelijke thema's. Tamelijk problematische evolutie. De technologie is in een aantal opzichten een kanker met ernstige uitzaaiingen. Ik zie dat niet zo rooskleurig tegemoet.”
Ik zal het anders, om te besluiten, als volgt samenvatten: als maatschappelijke kritiek anno 2016 niet meer wenselijk is en we allemaal onze mond moeten houden over tendensen die ons zorgen baren, kunnen we net zo goed allemaal als makke lammetjes op de N-VA gaan stemmen en ons neerleggen bij een beleid waar we zeker niet beter van worden. Waarom mogen we wél onze klep opentrekken als er politieke beslissingen worden genomen die ons niet zinnen, maar mogen we niet onze bezorgdheid uiten over een maatschappij waarin het blijkbaar acceptabel is geworden dat mensen pokémons zoeken in de fucking concentratiekampen van fucking Auschwitz? Serieus: mensen die - het gebeurt écht! - pokémons zoeken in Auschwitz - is er iemand die zoiets aanvaardbaar vindt? Is het ontoelaatbaar dat iemand zich daar vragen bij stelt?
Foute boel.

'Het lezen zoals het is'-vragenlijst

Humo vroeg mij om de vragen voor de rubriek ‘Het Lezen Zoals Het Is’ te beantwoorden. Dat heb ik gedaan.
In welk boek bent u tegenwoordig bezig?
”’Atonement’ van Ian McEwan.”
Waar leest u het liefst?
"In de zon.”
Met welke auteur zou u een avondje uit willen?
”Serge Simonart.”
Met welk romanpersonage ziet u een onenightstand wel zitten?
”Meredith Rand uit ‘De bleke koning’ van David Foster Wallace.”
Wat is uw favoriete gedicht en waarom?
“Behalve enkele van mijn eigen gedichten schiet me niks te binnen. Ik zal morgen een gedicht op Facebook plaatsen dat ik schreef in 2008 en dat ik nog weleens herlees.
Voor de rest apprecieer ik het werk van Leonard Nolens, Andy Fierens en de veelzijdige underground-poëet Geert Simonis.”
Welk boek hebt u het vaakst cadeau gedaan?
“Ik kan me niet herinneren dat ik een bepaald boek meer dan één keer cadeau heb gedaan. Het mooiste boek dat ik iemand cadeau heb gedaan, vind ik ‘In mijn ogen’ van Bastien Vivès.”
Wat is volgens u het ideale vakantieboek?
“Het volledige oeuvre van Houellebecq er doorjagen tijdens de vakantie, zodat u op uw werk weer kan meespreken over de stand van zaken in de wereld.”
Hebt u een favoriete thriller?
“Is ‘Misdaad en straf’ van Dostojevski een thriller? Indien ja: dat boek.”
Welk non-fictieboek zou iedereen gelezen moeten hebben?
“Ik denk aan ‘The Clash of Civilizations’ van Samuel Huntington. Moet ik alleszins dringend herlezen.”
Welk kunst- of kijkboek kampeert er op uw koffietafel?
“‘Lastnightsparty’ van Merlin Bronques.”
Wat is het laatste boek dat u tranen van ontroering heeft bezorgd?
“‘De zang van de walvissen’ van Edmond Baudoin vond ik ontroerend, maar ik heb er nu ook weer geen tranen om gelaten.”
Wat is het laatste boek dat u tranen van het lachen bezorgd heeft?
“‘Superleuk maar voortaan zonder mij’ van David Foster Wallace. Ook hier geen tranen.”
Welk boek zou u meteen (her)lezen als u een week leestijd cadeau krijgt?
“Ik sta te popelen om ‘Platform’ van Houellebecq te herlezen.”
Van welk boek vindt u de film beter?
“‘We Need To Talk About Kevin’. De film is véél beter.”
Welk boek of oeuvre vindt u zwaar overschat?
“Mogelijk komt Dimitri Verhulst meer in de media dan hij op basis van de kwaliteit van zijn boeken verdient.”
Welk boek of oeuvre vindt u zwaar onderschat?
“Het oeuvre van Michel Houellebecq + het werk van Gummbah. Maar voor beide geldt: ‘het moet uw ding zijn’.”
Wie verdient volgens u de volgende Nobelprijs Literatuur?
“Michel Houellebecq.”
Welk romaneinde had u liever anders gehad?
“‘De witte’ van Ernest Claes. Ik was totaal onthutst over de belachelijkheid van het einde van dat overigens voor de rest heel leuke boek.”

dS Weekblad-vragenlijst

dS Weekblad vroeg mij om hun ‘Hit & Run’-vragen te beantwoorden. Dat heb ik gedaan.
- Wat is uw vroegste herinnering?
“Verschillende momenten van onbehagen in de kleuterklas. Merken dat ik niet op mijn gemak ben met mijn klasgenoten, die onbekommerder - een woord dat ik toen nog niet kende - lijken dan ik.”
- Wanneer bent u het gelukkigst?
“Ik ben nog nooit zo gelukkig geweest als in het afgelopen jaar. Als ik op een rustige manier kan samenwerken met fijne mensen en ik er niet aan hoef te twijfelen dat mijn werk erg wordt geapprecieerd.”
- Wat is uw grootste angst?
“Dat enkele grote problemen in de wereld helemaal uit de hand gaan lopen en ik niet kan blijven wonen waar ik nu woon.”
- Wat is uw meest onhebbelijke karaktertrek?
“Onverdraagzaamheid.”
- Welke eigenschap stoort u het meest bij anderen?
“Mensen lijken steeds minder aandacht te hebben voor wat er letterlijk rondom hen gebeurt. Mensen die niet de moeite opbrengen om stil te staan bij de betekenis van het woord samenleving om nog te zwijgen van het woord normvervaging.”
- Wat was uw meest beschamende moment?
“Toen iemand op het verjaardagsfeestje van een vriend mijn cadeau wilde uitpakken voor een middelgrote groep waarvan ik niet veel mensen kende en ik halsoverkop op de loop ging omdat ik niet wilde dat die andere mensen mijn cadeau zouden zien. Ik vond dat zij er geen zaken mee hadden wat ik mijn vriend cadeau deed. Een traumatische avond.”
- Wat is uw dierbaarste bezit?
“Twee foto’s van mijn broer en mij uit 1992. Wij waren toen drie en vijf jaar en nog niet in strijd met ons leven en de wereld.”
- Wat maakt u ongelukkig?
“Te veel om op te noemen. Alles begint bij mijn eigen beperkingen die ik moeilijk kan accepteren en die een stroom van algemene frustratie en verdriet in gang zetten.”
- Over welk deel van uw uiterlijk bent u het minst tevreden?
“Dat mijn verveeld-ironische gezichtsuitdrukking ongeveer mijn standaard gezichtsuitdrukking geworden is. ‘Psychisch leed’ heeft zich veruitwendigd en ik heb niks gedaan om dat te beletten.”
- Als u iets dat uitgestorven is, zou kunnen terugbrengen, wat kiest u dan?
“De logica van een scheiding tussen informatie enerzijds en entertainment anderzijds.”
- Wat is uw favoriete boek?
“’Elementaire deeltjes’ van Michel Houellebecq.”
- Wie of wat is de liefde van uw leven?
“Ik heb het geluk dat ik al mijn hele leven erg veel van mezelf houd.”
- Wat was de beste kus van uw leven?
“Willekeurige kussen met B..”
- Wat is uw foutste guilty pleasure?
“Als ik de gedachte dat sommige mensen echt veel stommer zijn dan ik niet wil loslaten.”
- Wat bent u verschuldigd aan uw ouders?
“Dat ik mijn best doe om er iets van te maken.”
- Hebt u ooit “ik hou van u” gezegd zonder het te menen?
“Ja.”
- Wie mag er aanschuiven aan uw droomdiner?
“Mijn vriendin B.”
- Welke stopwoordjes en -zinnetjes gebruikt u te veel?
“Geen idee, en daarmee bedoel ik effectief: ‘geen idee’. In dezelfde categorie: ‘weet ik veel’. Verschillende woorden en zinnen die wanhoop en verbijstering uitdrukken.”
- Wat is de ergste job die u ooit hebt gedaan?
“Customer care agent. Niet te verwarren met call agent. Call agent is veel minder erg. Merk op: in customer zit het woord ‘stom’. Voor de rest geloof ik in toeval.”
- Als u terug in de tijd kon reizen, waar zou u heen gaan?
“Misschien zou ik uiteindelijk verkiezen om niet terug in de tijd te reizen.”
- Noem één ding dat de kwaliteit van uw leven zou verbeteren.
“Meer zon.”
- Wat beschouwt u als uw grootste prestatie?
“Mezelf verbieden om me al te zeer in een slachtofferrol te wentelen.”
- Wat is de belangrijkste les die het leven u heeft geleerd?
“Dat er niks zo dom is als je in een slachtofferrol wentelen. Puur tijdverlies.”
- Waar zou u nu het liefst willen zijn?
“In Londen, bij B..”
- Wie moet u spelen in de film van uw leven?
“Kyle MacLachlan.”
- Wat is uw favoriete geur?
“Gebraden kip.”
- Als wie of wat zou u graag op een verkleedfeestje opduiken?”
“Als Mieke Vanhecke.”
- De liefde, hoe voelt dat?
“Onwerkelijk.”
- Hoe komt u tot rust?
“Door mij terug te trekken in mijn comfortzone.”
- Wanneer hebt u voor het laatste gehuild?
“Toen een van mijn dierbaren er psychisch zeer slecht aan toe was.”
- Wat is het dichtste dat u ooit bij de dood bent geweest?
“Toen ik aan mijn hersenen werd geopereerd. En elke keer dat ik me te voet of met de fiets in druk verkeer begeef, besef ik dat er slechts één onoplettende chauffeur voor nodig is om een einde aan mijn leven te maken. En dan denk ik ook nog dat de chauffeur in kwestie zal proberen om vluchtmisdrijf te plegen.”
- Welke song mogen ze spelen op uw begrafenis?
“’Times Like These’ van Foo Fighters.”
- Hoe wilt u herinnerd worden?
“Als iemand die bijna altijd probeerde om zijn best te doen.”

Zesenzestig seizoenen geleden

niemand had geweten dat
de man zijn tijd hier wilde afronden
geen mens had kunnen vergeten
dat zijn koffers al maanden klaarstonden
om te worden verscheept
weg te worden gesleept naar een
onbenullige stad in een verafgelegen land
we belden elkaar op en stootten elkaar aan
nee, geen van ons had kunnen voorzien dat hij
uit onze gemeenschap weg zou gaan
met zijn veterloze rode schoenen die hij echt altijd en overal droeg
en zijn eeuwig zelfde mopje dat tot vervelens toe nergens op sloeg
gooide een man van vaste gewoontes het over een andere boeg
als een dief in de nacht door de achterdeur
koos hij voor schijnbare willekeur
als een zelfverklaarde man van de daad
nam hij van onze negorij de maat
een van ons zei dat hij ging met de boot
mogelijk geheel gekleed in het rood
een ander beweerde dat hij hield van de trein
dat hij die koosnaampjess gaf, zoals madeleine
een derde was wel zo eerlijk te zeggen
dat ze over de man eerlijk gezegd niets had te zeggen
een dag zesenzestig seizoenen geleden
plus twee volle manen die er weinig toe deden
het was de belangrijkste dag in ons leven
het was een gebeurtenis die heel lang bleef kleven
nooit eerder had iemand ons dorp verlaten
het was zelfs taboe om daarover te praten
maar geesten ontwaakten en niemand betwist nog
dat er zeven een zucht van verlichting slaakten
met het hek van de dam door de reis van de man
maakten zeven lokale lieden een plan
als de naam van een prins, de stad jerevan
of de zilveren poorten van teheran
mooie namen genoeg, maar het kwam er niet van -
neen, niemand ging weg, ‘t is dat ik het je zeg
ja,
zesenzestig seizoenen geleden
opende een zonderling een poort naar een droom
en in die nacht hingen twee volle manen
lijkbleek boven een lindeboom
de man met rode schoenen uit onze negorij
versjouwde zijn valiezen en weg was hij
of zo gaat toch deze saga die ik nooit heb geloofd, want
als dit werkelijk gebeurd is stond het wel in de krant

Mens vs. smartphone: een machtsstrijd

Een vriendin van mij heeft enkele dagen geleden voor het eerst een smartphone gekocht. Collega’s waren lovend geweest over een toestel van Motorola en mijn vriendin, wier amper één jaar en vier maanden oude Nokia-gsm al op sterven na dood was, besloot de smartphone een kans te geven. De prijs-kwaliteit van het toestel was zeer behoorlijk, hadden de collega’s haar verzekerd en met de uitstekende camera van deze Motorola-smartphone kan mijn vriendin al eens een mooie foto trekken. Uiteraard biedt hij nog veel meer mogelijkheden die een gewone gsm (een dumbphone) niet biedt, mogelijkheden die in bepaalde situaties van pas kunnen komen. De aankoop van haar eerste smartphone voltrok zich enkele dagen geleden.
Vanmorgen kreeg ik een sms van deze vriendin die, te oordelen naar de inhoud van haar bericht, in een staat van, ik overdrijf een beetje, lichte paniek verkeerde. “Ik vermoed dat er in een smartphone iets geïnstalleerd is waardoor je er steeds mee wil bezig zijn. Ik wil er ook altijd naar kijken. Heel heel erg vreemd!!! Is zeer verslavend. Vind dit NIET leuk!!!”
“Ja, wat dácht je?!”, antwoord ik grinnikend. Dat er van dat ding een bepaalde aantrekkingskracht uitgaat, zie je ondertussen al heel wat jaren terug in bijna alle facetten van de maatschappij. De slimme telefoon is omnipresent in het dagelijkse leven van heel wat (jonge) mensen. Ik zou me kunnen vergissen maar de bezitters lijken dol op hun speelgoed.
“Ik moet het veel beter onder controle krijgen, voordat dit toestel mij controleert”, stuurt mijn vriendin even later.
“Je wordt er nog gestresseerd van!”, antwoord ik met een knipoog. “Ontspannen! Diep in- en uitademen!”
Het is niet onbelangrijk om te weten dat mijn vriendin tot voor haar nieuwste aankoop geen internet in huis had. Behalve via haar gewone gsm (en via de post) was ze thuis via geen enkel communicatiekanaal bereikbaar. Geen desktop, geen laptop, geen tablet en dus ook geen smartphone.
Daarom misschien gaat het voor haar een beetje snel nu. Als je thuis nooit eerder internet hebt gehad en plots ligt dat internet op de keukentafel, naast jou in de zetel of zit het in je handtas, dan krijg je een hoop nieuwe prikkels binnen. Plots kan je al die Facebookberichten wél lezen wanneer je maar wil en kan je wél onmiddellijk naar die ene site surfen waar je voorheen nog enkele dagen geduld voor moest opbrengen. Plots ligt ‘alles’ binnen handbereik. Je zou voor minder door zo’n toestel geobsedeerd geraken. Je nieuwe vriend, die je overal vergezelt!
Maar mijn vriendin verzet zich daar tegen, net zoals ik. Een smartphone mag nooit ‘heel belangrijk’ worden in mijn leven. Als je het ding functioneel gebruikt, biedt het interessante mogelijkheden. In de praktijk maakt dat functioneel gebruik echter grotendeels plaats voor nietszeggend vermaak en makkelijk tijdverdrijf op sociale media. Omdat ik vrees dat ik ook gedeeltelijk in die val zou trappen, dat ik er ook verslaafd aan zou geraken, zal ik deze boot zo lang mogelijk afhouden. Ik heb geen smartphone, heb er nog nooit een gehad en tenzij het om een of andere reden niet anders meer kan zal ik er ook nooit een kopen.
Ik heb er vertrouwen in dat mijn vriendin, eens ze van de eerste schrik bekomen is - haha - op een gezonde manier met het toestel zal omgaan. Ze vergeeft het zichzelf nooit indien ze na een tijdje een mainstream smartphonejunkie zou blijken te zijn.

#TousEnsemble - De lege doos van de Rode Duivels

Wat heeft het te betekenen? Helemaal niks toch? Is het niet cynisch? Ik vind het cynisch. Zeer cynisch zelfs. Tussen Belgische voetbalfans en de Rode Duivels is er niet het minste of geringste contact. Tussen de fans en de voetballers staat een geblindeerde glazen wand, zoals je die ziet bij dure auto’s. Zij kunnen naar ons kijken, maar wij niet naar hen.
Hoezo dat, Ali, waar heb je het over?
Ik heb het over een gebrek aan werkelijke verbondenheid tussen de Rode Duivels en de gehersenspoelde supporter - een selfie, een high five, een handtekening, dat is geen communicatie. Ik heb het over het feit dat ik de ontgoocheling (of de blijdschap) van een fan niet terugvind in de gezichtsuitdrukking van een Rode Duivel wanneer hij na een wedstrijd zijn ‘interview’ geeft - dat oersaaie bol van clichés staande praatje, over and over again. Ik heb het over het feit dat geen enkele Rode Duivel tegenover het publiek ooit ook maar een piepklein beetje transparant is over de gang van zaken ‘binnenskleedkamers’. Supporters willen naast het veld de mens achter de voetballer aan het woord horen, maar in de plaats krijgen ze een soort telegeleide robot met enkele menselijke trekken. Ze zeggen allemaal krek hetzelfde, ze hebben krek dezelfde kapper en de vriendin van de een is inwisselbaar voor die van de ander of van nog een andere. Alles wat écht belangwekkend kan zijn aan deze voetballers wordt voor het publiek afgeschermd. Maar tous ensemble (of #TousEnsemble), dat dan weer wel.
Reconstructie. In de aanloop naar het WK 2014 waren er nog de Duivelsuitdagingen die, wat mij betreft, terecht een positieve sfeer rond onze nationale voetbalploeg probeerde te creëren. Onze ploeg verdiende steun, de animo was gerechtvaardigd. Het WK 2014 was het eerste tornooi waar deze Duivels aan deelnamen, ze behaalden de kwartfinale, weliswaar met zeer matig voetbal, maar akkoord, we mochten niet al te hard klagen. Het was niet slecht, het resultaat. Verliezen van Argentinië is geen schande, al was het tijdens de match verrassend om te zien hoe weinig de Duivels aandrongen om de 1-0 achterstand nog ongedaan te maken. Alsof ze het zo wel goed vonden - “we hebben de kwartfinale gespeeld, niet slecht” - terwijl je toch zou veronderstellen dat een voetballer, een sportman, iemand die functioneert in een systeem van voortdurende competitie, elke belangrijke wedstrijd wil winnen. Maar die wil om te winnen of zelfs maar de wil om aan te dringen, die was er niet. Maar zoals ik al zei: we mochten als fans niet klagen. Kwartfinale op een Wereldkampioenschap, goed tot zeer goed resultaat voor deze jonge groep.
Na het WK begonnen de Duivels aan de kwalificatiecampagne voor het EK 2016. De Duivelsuitdagingen waren voorbij, de ploeg had een goed resultaat neergezet op een groot tornooi en daarom werd van het publiek verwacht dat het onvoorwaardelijk fan zou blijven. Maar louter op basis van de sportieve prestaties bleven fans op hun honger zitten. Een wedstrijd van de Rode Duivels was (en is) zelden iets waar je van kan genieten. Ze spelen doorgaans slecht voetbal, wat extra storend is omdat het individueel goeie voetballers zijn. Voortdurend zit je dus als fan met de handen in het haar want hoe is het toch mogelijk dat een ploeg met zoveel talent, enz.
Dit probleem, want het is een probleem, bleef maar aanslepen maar ze wonnen de meeste van hun matchen en konden zich zonder problemen kwalificeren voor het EK. Het is echter niet nodig om dit te catalogiseren onder de noemer ‘prestatie’, zoals een Wilmots graag mag beweren.
En dan was er het EK. Onze eerste wedstrijd tegen Italië was om te blèten, zo slecht. De mediastorm die daarna losbarste was hevig maar gerechtvaardigd. Voor de camera kregen we geen uitgesproken ontgoochelde spelers te zien (Thibaut Courtois is de uitzondering) en dat was storend. As if they couldn’t care less. Daarna wonnen ze van Ierland en Zweden en kwalificeerden ze zich voor de volgende ronde. Heel het land door het dolle heen, maar de Rode Duivels geheel bedaard zoals steeds. Waren ze blij (met de steun van de fans), kon het hen niks schelen? Je kwam het niet te weten. Er was er niet een die in een interview spontaan de fans bedankte, tenzij een journalist het ter sprake bracht.
Ze wonnen met goed voetbal tegen Hongarije, maar na affluiten kregen we geen vreugde-uitbarsting zoals we die hadden gezien bij Ijsland, Wales of bijna om het even welke andere ploeg nadat die een belangrijke overwinning had geboekt. De Rode Duivels doen niet aan gekkigheid. De Rode Duivels zijn gespeend van emoties, ze kennen blijdschap noch verdriet. Ze klappen in de handen en lopen naar de tunnel.
Tegen Wales verliezen ze kansloos, het is onbegrijpelijk. Nadien zien we spelers die oppervlakkig ontgoocheld zijn in plaats van diep ontgoocheld, boos of zelfkritisch. De kapitein en de trainer leggen het resultaat tien minuten na affluiten naast zich neer en spreken van een goed tornooi dat eindigt in de kwartfinale. Zij blikken vooruit en beloven ons een mooi tornooi in 2018. Het valt te voorspellen dat daar eenzelfde resultaat wordt neergezet, verlies in de kwartfinale, en dat we identieke emoties en identieke uitspraken krijgen. Het valt te voorzien dat de supporters opnieuw een abstractie zullen zijn voor de Rode Duivels, een soort achtergrondruis waar geen Duivel bijzondere motivatie uit zal putten.
Fans en Rode Duivels: het is een éénrichtingsrelatie. Duizenden mensen verzamelen op een plein en schreeuwen zich schor omdat ze denken dat het er iets toe doet. Elf mensen verliezen de belangrijkste wedstrijd die ze ooit voor hun land hebben gespeeld en krijgen daarna instructies van Wilmots en Kompany over wat ze moeten zeggen en op welke manier ze het moeten zeggen - over hoe ze iets moeten zeggen zonder eigenlijk iets te zeggen. Ze beheersen die discipline tot in de puntjes, het gaat hen nauwer aan het hart dan een overwinning in een kwartfinale van een Europees Kampioenschap. De schrik om binnen de nationale ploeg uit de band te springen is groter dan de wil om als international een prijs te pakken.
In alle stilte arriveren ze weer in België, ze bieden de fans niet de kans om hen te onthalen om hen te ontmoeten, nee, ze verdwijnen als dieven in de nacht en de volgende dag vertrekken ze op vakantie naar een zonnig oord waar ze ver weg zijn van iedereen die hen een vervelende vraag zou kunnen stellen. Verbondenheid met België op welke manier dan ook? Neen. Tous ensemble? Niets meer dan een hashtag. Het is nog een jaar of twintig wachten vooraleer échte robotten in Belgische truitjes zullen voetballen op het EK. Het verschil met onze huidige spelers zal nagenoeg onzichtbaar zijn.

zaterdag 2 juli 2016

Het debacle van de Rode Duivels

Dat het effectief een enorm debacle is. Zonder enige twijfel. Als je als zogenaamde topploeg, outsider voor de titel zelfs, met duidelijke cijfers verliest in de kwartfinale tegen, laten we eerlijk zijn, het onderschatte maar al bij al toch vrij bescheiden Wales, dan heb je behoorlijk gefaald. Het gaat mij dan trouwens in de eerste plaats over de manier waarop dat falen zich heeft voltrokken, met een 3-1-uitslag na de reguliere speeltijd van 90 minuten. De Rode Duivels hebben niet jammerlijk verloren na een dramatische penaltyreeks, het is evenmin een verhaal geweest waarin het ook ‘anders had kunnen aflopen’. België was tegen elke logica in de slechtere ploeg op het veld. Het team presteerde zwak op een moment dat het er écht toe deed. Het team valt na, laat ons eerlijk zijn, jarenlange middelmatigheid finaal door de mand. Voor eens en voor altijd gisteren bewezen. Een culminatiepunt waar elke oplettende burger nog steeds (en vol onbegrip) rekening mee hield.
De rode loper lag voor ons uitgerold op dit tornooi. België zat in een verrassend gemakkelijke tabelhelft op weg naar de (halve) finale. Hongarije. Wales. Daarna Portugal. Dat was wel wat anders dan bijvoorbeeld Italië, dat het in de achtste finale al moest opnemen tegen Spanje en nu in de kwartfinale tegen Duitsland gaat spelen. Als België de groepsfase had gewonnen hadden zij deze tegenstanders trouwens voor de kiezen gekregen en dan zou een uitschakeling veel verteerbaarder zijn geweest. Maar Hongarije en Wales, nee, daar moesten deze Rode Duivels op belangrijke momenten negen van de tien keer van winnen (en van Hongarije wonnen ze ook, met mooi voetbal nog wel - het was voorwaar een veelbelovende prestatie voor de rest van het tornooi). Hun zeer gunstig parcours op weg naar de (halve) finale maakt van de uitschakeling een zwaar mislukt tornooi. Dit is een jammerlijk verkeken kans. Een ploeg met minder klasse heeft onze goudhaantjes afgetroefd. Pijnlijk. (Twéé ploegen met minder klasse hebben onze goudhaantjes afgetroefd, als we even de slappe vertoning tegen Italië in herinnering brengen.)
En dan is er natuurlijk Wilmots. Die moet uiteraard weg. Hopelijk begint het nu voor eens en voor altijd te dagen bij de Voetbalbond. Hij is ongeschikt voor zijn functie. Zonder noemenswaardige ervaring als trainer werd hij bondscoach van de Rode Duivels en nooit is hij er in geslaagd om de Duivels goed te laten voetballen. Hij is de grootste verantwoordelijke voor dit zwakke tornooi.
We hebben zijn onkunde lang getolereerd - ‘t is te zeggen, we hadden weinig keuze - omdat de Duivels de laatste jaren wakker waren geworden uit een jarenlange malaise, en dat alleen al gaf ons niet het recht om teveel de trainer te viseren.. Maar goed voetbal heeft Wilmots nooit kunnen brengen met de vedetten die hij ter beschikking had. En dat was ergerlijk. Hoeveel slechte wedstrijden hebben de Rode Duivels de afgelopen jaren niet gespeeld? De meeste matchen waren saai en er werd slecht gevoetbald tegen tegenstanders zoals Cyprus en Israël, ploegen die nog in de verste verte niet kunnen tippen aan België. De matchen in de groepsfase van het WK in Brazilië waren om schele koppijn van te krijgen en tegen Argentinië werden we in datzelfde tornooi als verdoofde schaapjes naar de slachtbank geleid.
De teneur bij supporters en journalisten was steevast dat het onbegrijpelijk was waarom ons sterrenteam niet in staat was om structureel verbetering te vertonen in haar prestaties. De Rode Duivels was tot voor dit tornooi zelfs nog steeds geen ploeg waar je echt staat op kon maken. Na intussen heel wat jaren samenspelen verwachtte je je ergens nog steeds aan een eventueel fiasco op een belangrijk moment. Precies dat fiasco dat zich gisteren voltrok. Niemand die het écht een beetje volgt zal dan ook totaal uit de lucht komen vallen. Maar ondertussen blijft het natuurlijk wel ‘schandalig’.
Maar over Wilmots dus. Die kan niet blijven. Onder geen beding. Hij had zelfs al eerder weg gemoeten. Een andere coach had de Rode Duivels naar dit EK moeten leiden. Een coach met ervaring en een intelligentere aanpak. Een coach met tactisch inzicht. Wilmots heeft de Rode Duivels laten spelen als een ploeg die het moest hebben van individuele flitsen en in sommige matchen kwam hij daar mee weg (Hongarije), maar in andere niet (Italië, Wales). Je kan niet alles aan Hazard en Debruyne overlaten. Dat zijn onze beste spelers, akkoord, maar ze zijn geen wereldklassespelers die écht het verschil kunnen maken en bovendien missen ze de mentaliteit en de persoonlijkheid die nodig zijn op dit niveau om individueel het verschil te maken. Het is dus fout om steeds op deze twee spelers in te zetten, zonder een plan B voor als plan A eens niet aanslaat (en dat is heel regelmatig het geval gebleken). Wilmots heeft een groep gecreëerd die blijkbaar goed aan elkaar hangt, maar het voetbal is niet mee geëvolueerd. En een vechtersmentaliteit heeft hij er ook niet in weten te rammen. Een vechtersmentaliteit die hij als speler zelf nochtans wél bezat. Wilmots staarde zich helemaal blind op zijn chouchous Hazard en Witsel en stelde hen nooit in vraag. Je kreeg de indruk dat het eerder Hazard was die bij de Rode Duivels de lakens uitdeelde dan Wilmots. En dat kan natuurlijk niet.
Maar het is niet alleen Wilmots die finaal onbekwaam is gebleken, er zijn ook heel wat spelers die tekort hebben geschoten. Er zijn er met name een heel aantal met een fundamenteel gebrek aan mentaliteit, ik zou bijna zeggen: met een fundamenteel gebrek aan persoonlijkheid. Eigenlijk zijn er voor mij maar twee spelers die qua karakter de robotachtige, grijze middelmatigheid van deze vedetten overstijgen: Thibaut Courtois en Radja Nainggolan, niet toevallig de twee beste Belgen op dit tornooi. Deze heren willen er niet voor gaan, ze willen er voor gáán, dat spat er van af. Zo’n Nainggolan is uit totaal ander hout gesneden dan een Witsel of een Hazard. Nainggolan heeft niet die slappe mentaliteit waarbij hij content is met ‘matig maar winnen’. Nainggolan wil de pannen van het dak spelen. En Courtois is kwáád na een slechte match, terwijl de rest ‘ontgoocheld’ is. Met wat meer Courtois- en Nainggolan-mentaliteit is deze Belgische ploeg wél klaar om voor de prijzen te spelen. Maar dat is ook weer zo’n jarenlange verzuchting waarvan je al lang moedeloos bent geworden. Deze spelers gaan geen mentaliteitswijziging ondergaan. Werkelijk te slappe karakters, en waarom dan? Ik heb er geen antwoord op.
Wat het ook moge zijn: ze hebben gefaald en dat mag hen aangerekend worden. Met het oog op het WK 2018 zie ik niet meteen veel veranderen. Als Wales hen kan kloppen zijn er genoeg Europese en Zuid-Amerikaanse ploegen die dat ook kunnen. Er moet een andere coach komen die wél tactisch inzicht heeft. Ik wens Wilmots een trainerscarrière toe bij een middenmoter in de Jupiler League, waar hij de tijd krijgt om de kneepjes van het vak te leren en tactisch vernuftiger te worden. Dit was niet de juiste coach om de Rode Duivels bij te staan voor en op dit EK.
Voilà, tot daar. Zeggen dat ik zwaar ontgoocheld ben is overdreven, maar na de hysterie rond dit hele circus, dat ik van kortbij heb gevolgd, wilde ik er nu toch ook iets over kwijt. Anders is het immers helemaal voor niks geweest!