Het debacle van de Rode Duivels

Dat het effectief een enorm debacle is. Zonder enige twijfel. Als je als zogenaamde topploeg, outsider voor de titel zelfs, met duidelijke cijfers verliest in de kwartfinale tegen, laten we eerlijk zijn, het onderschatte maar al bij al toch vrij bescheiden Wales, dan heb je behoorlijk gefaald. Het gaat mij dan trouwens in de eerste plaats over de manier waarop dat falen zich heeft voltrokken, met een 3-1-uitslag na de reguliere speeltijd van 90 minuten. De Rode Duivels hebben niet jammerlijk verloren na een dramatische penaltyreeks, het is evenmin een verhaal geweest waarin het ook ‘anders had kunnen aflopen’. België was tegen elke logica in de slechtere ploeg op het veld. Het team presteerde zwak op een moment dat het er écht toe deed. Het team valt na, laat ons eerlijk zijn, jarenlange middelmatigheid finaal door de mand. Voor eens en voor altijd gisteren bewezen. Een culminatiepunt waar elke oplettende burger nog steeds (en vol onbegrip) rekening mee hield.

De rode loper lag voor ons uitgerold op dit tornooi. België zat in een verrassend gemakkelijke tabelhelft op weg naar de (halve) finale. Hongarije. Wales. Daarna Portugal. Dat was wel wat anders dan bijvoorbeeld Italië, dat het in de achtste finale al moest opnemen tegen Spanje en nu in de kwartfinale tegen Duitsland gaat spelen. Als België de groepsfase had gewonnen hadden zij deze tegenstanders trouwens voor de kiezen gekregen en dan zou een uitschakeling veel verteerbaarder zijn geweest. Maar Hongarije en Wales, nee, daar moesten deze Rode Duivels op belangrijke momenten negen van de tien keer van winnen (en van Hongarije wonnen ze ook, met mooi voetbal nog wel - het was voorwaar een veelbelovende prestatie voor de rest van het tornooi). Hun zeer gunstig parcours op weg naar de (halve) finale maakt van de uitschakeling een zwaar mislukt tornooi. Dit is een jammerlijk verkeken kans. Een ploeg met minder klasse heeft onze goudhaantjes afgetroefd. Pijnlijk. (Twéé ploegen met minder klasse hebben onze goudhaantjes afgetroefd, als we even de slappe vertoning tegen Italië in herinnering brengen.)

En dan is er natuurlijk Wilmots. Die moet uiteraard weg. Hopelijk begint het nu voor eens en voor altijd te dagen bij de Voetbalbond. Hij is ongeschikt voor zijn functie. Zonder noemenswaardige ervaring als trainer werd hij bondscoach van de Rode Duivels en nooit is hij er in geslaagd om de Duivels goed te laten voetballen. Hij is de grootste verantwoordelijke voor dit zwakke tornooi.
We hebben zijn onkunde lang getolereerd - ‘t is te zeggen, we hadden weinig keuze - omdat de Duivels de laatste jaren wakker waren geworden uit een jarenlange malaise, en dat alleen al gaf ons niet het recht om teveel de trainer te viseren.. Maar goed voetbal heeft Wilmots nooit kunnen brengen met de vedetten die hij ter beschikking had. En dat was ergerlijk. Hoeveel slechte wedstrijden hebben de Rode Duivels de afgelopen jaren niet gespeeld? De meeste matchen waren saai en er werd slecht gevoetbald tegen tegenstanders zoals Cyprus en Israël, ploegen die nog in de verste verte niet kunnen tippen aan België. De matchen in de groepsfase van het WK in Brazilië waren om schele koppijn van te krijgen en tegen Argentinië werden we in datzelfde tornooi als verdoofde schaapjes naar de slachtbank geleid.
De teneur bij supporters en journalisten was steevast dat het onbegrijpelijk was waarom ons sterrenteam niet in staat was om structureel verbetering te vertonen in haar prestaties. De Rode Duivels was tot voor dit tornooi zelfs nog steeds geen ploeg waar je echt staat op kon maken. Na intussen heel wat jaren samenspelen verwachtte je je ergens nog steeds aan een eventueel fiasco op een belangrijk moment. Precies dat fiasco dat zich gisteren voltrok. Niemand die het écht een beetje volgt zal dan ook totaal uit de lucht komen vallen. Maar ondertussen blijft het natuurlijk wel ‘schandalig’.

Maar over Wilmots dus. Die kan niet blijven. Onder geen beding. Hij had zelfs al eerder weg gemoeten. Een andere coach had de Rode Duivels naar dit EK moeten leiden. Een coach met ervaring en een intelligentere aanpak. Een coach met tactisch inzicht. Wilmots heeft de Rode Duivels laten spelen als een ploeg die het moest hebben van individuele flitsen en in sommige matchen kwam hij daar mee weg (Hongarije), maar in andere niet (Italië, Wales). Je kan niet alles aan Hazard en Debruyne overlaten. Dat zijn onze beste spelers, akkoord, maar ze zijn geen wereldklassespelers die écht het verschil kunnen maken en bovendien missen ze de mentaliteit en de persoonlijkheid die nodig zijn op dit niveau om individueel het verschil te maken. Het is dus fout om steeds op deze twee spelers in te zetten, zonder een plan B voor als plan A eens niet aanslaat (en dat is heel regelmatig het geval gebleken). Wilmots heeft een groep gecreëerd die blijkbaar goed aan elkaar hangt, maar het voetbal is niet mee geëvolueerd. En een vechtersmentaliteit heeft hij er ook niet in weten te rammen. Een vechtersmentaliteit die hij als speler zelf nochtans wél bezat. Wilmots staarde zich helemaal blind op zijn chouchous Hazard en Witsel en stelde hen nooit in vraag. Je kreeg de indruk dat het eerder Hazard was die bij de Rode Duivels de lakens uitdeelde dan Wilmots. En dat kan natuurlijk niet.

Maar het is niet alleen Wilmots die finaal onbekwaam is gebleken, er zijn ook heel wat spelers die tekort hebben geschoten. Er zijn er met name een heel aantal met een fundamenteel gebrek aan mentaliteit, ik zou bijna zeggen: met een fundamenteel gebrek aan persoonlijkheid. Eigenlijk zijn er voor mij maar twee spelers die qua karakter de robotachtige, grijze middelmatigheid van deze vedetten overstijgen: Thibaut Courtois en Radja Nainggolan, niet toevallig de twee beste Belgen op dit tornooi. Deze heren willen er niet voor gaan, ze willen er voor gáán, dat spat er van af. Zo’n Nainggolan is uit totaal ander hout gesneden dan een Witsel of een Hazard. Nainggolan heeft niet die slappe mentaliteit waarbij hij content is met ‘matig maar winnen’. Nainggolan wil de pannen van het dak spelen. En Courtois is kwáád na een slechte match, terwijl de rest ‘ontgoocheld’ is. Met wat meer Courtois- en Nainggolan-mentaliteit is deze Belgische ploeg wél klaar om voor de prijzen te spelen. Maar dat is ook weer zo’n jarenlange verzuchting waarvan je al lang moedeloos bent geworden. Deze spelers gaan geen mentaliteitswijziging ondergaan. Werkelijk te slappe karakters, en waarom dan? Ik heb er geen antwoord op.

Wat het ook moge zijn: ze hebben gefaald en dat mag hen aangerekend worden. Met het oog op het WK 2018 zie ik niet meteen veel veranderen. Als Wales hen kan kloppen zijn er genoeg Europese en Zuid-Amerikaanse ploegen die dat ook kunnen. Er moet een andere coach komen die wél tactisch inzicht heeft. Ik wens Wilmots een trainerscarrière toe bij een middenmoter in de Jupiler League, waar hij de tijd krijgt om de kneepjes van het vak te leren en tactisch vernuftiger te worden. Dit was niet de juiste coach om de Rode Duivels bij te staan voor en op dit EK.

Voilà, tot daar. Zeggen dat ik zwaar ontgoocheld ben is overdreven, maar na de hysterie rond dit hele circus, dat ik van kortbij heb gevolgd, wilde ik er nu toch ook iets over kwijt. Anders is het immers helemaal voor niks geweest!