dinsdag 16 januari 2018

Verwonding

‘Eén op vijf Vlaamse jongeren verwondt zichzelf’ lees ik op de voorpagina van De Standaard van 13 januari. Oh mijn god, sta ik even stil bij dit nieuws, maar eerder ironisch dan bezorgd. “Ik moest dat bloed zien vloeien om te voelen dat ik leefde” luidt de ondertitel. Ik gniffel onwillekeurig. “Ik mag daar niet mee lachen”, mompel ik. Toch voel ik me niet schuldig.
Ik zal het bijhorende artikel zeker lezen, want het benieuwt me wel waarom die jongeren zichzelf verwonden. Zouden de sociale media er soms voor iets tussen zitten?
(Een vriend en ik waren het er over eens dat cynisme minder erg is dan ironie. Ik zei dat ik ironie in tegenstelling tot cynisme zoveel mogelijk uit de weg ga. Maar het is niet altijd gemakkelijk. Met betrekking tot dit onderwerp kan ik bijvoorbeeld moeilijk níét ironisch zijn. Waarschijnlijk een wat cynische vaststelling.)
Jongeren die zichzelf verwonden, ik maak me wel degelijk zorgen over hen. Maar - ja, daar is al meteen de maar -, maar die jongeren moeten dringend eens fatsoenlijk leren communiceren, ben ik van mening. Als ik zo’n beetje rondkijk op de bus zie ik langs alle kanten non-stop communicatie die evenwel nergens over lijkt te gaan. Smartphone bijna permanent in de hand, tokkel-tokkel-tokkel. De hele godganse tijd.
Wat zitten ze daar te tokkelen, die tieners? Instagram, Facebook, Snapchat? Krijgen ze comments op hun selfies en/of typen ze zelf een comment? (Hoeveel valt er te liken en te commenten?) Chatten ze met hun vriendinnetjes over school of stellen ze er hen om de drie minuten van op de hoogte dat ze (nog steeds) op de bus zitten?
Communicatie is gewoon overdreven aanwezig in onze maatschappij. In feite, en als u opgelet hebt, geeft u mij zeker gelijk, lijken wij tegenwoordig meestal te communiceren óm te communiceren. Communicatie als doel, niet als middel. De sociale media nodigen daar behoorlijk toe uit. Communicatie omdat je mensen informatie ontzegt als je níét communiceert. Ja, die idee is zich ook aan ‘t installeren, volgens mij. Onmiskenbaar Big Brother. En communicatie tegen de verveling, dat natuurlijk ook. We hebben ons nog nooit zo hard verveeld als in dit decennium. Ik denk dat studies dat kunnen aantonen. (Zelf verveel ik me nooit harder dan wanneer ik op internet rondsurf. Wat is dat vaak godgeklaagd saai.)
Maar goed, dit zijn geen antwoorden op de vraag waarom jongeren zichzelf verwonden. Onzekerheid zit er zeker voor iets tussen. Frappant wel dat een van die jongeren stelt dat hij/zij wil voelen dat hij/zij leeft. Zouden veel jongeren die zichzelf verwonden iets dergelijks zeggen? Wat is er nodig om te voelen dat je leeft? (‘Voelen dat ik leef’ zit in de tekst van een liedje, maar ik kan me niet meteen herinneren welk liedje.) Wat is er nodig opdat een jongere zou voelen dat hij leeft? Oorlog? Een natuurramp? Moeten we onze jongeren naar probleemgebieden sturen opdat ze zouden kunnen voelen wat het is om te leven? Knijpen smartphones en sociale media onze jongeren dood? Ik moet toch maar eens dringend dat artikel lezen, want zoals ik plots met zoveel vragen zit.. Die moeten toch worden beantwoord.
Mijn gok is alleszins dat sociale media bij jongeren veel schade aanrichten. Ze zorgen sowieso voor massieve onzekerheid. En onzekerheid is gauw problematisch. Je lijdt er onder. Leed maakt je ongelukkig, misschien wel wanhopig. Met je verdriet durf je niet naar buiten te komen, want dan ben je oncool. En misschien zet een dergelijk besef je aan het snijden in je lichaam, ook al berust dat hele besef dan op een algemene misvatting.
Wellicht is deze hypothese veel te kort door de bocht of misschien sla ik de bal wel helemaal mis. Ik ga nu alleszins dat artikel lezen en zal er voor de geïnteresseerden zo snel mogelijk een korte samenvatting van maken. Zo kan ook jij vernemen waarom één of vijf Vlaamse jongeren zichzelf verwondt.

Geen opmerkingen: