maandag 18 augustus 2008

Hoe raakt de "fut" terug in die futiliteit?

Onlangs verscheen op goddeau een artikel met als titel "De heerlijke futiliteit die rockjournalistiek heet". Het artikel behandelt in hoofdzaak enkele anekdotes uit het boek "De beste muziekverhalen van 1945 tot nu", dat vorig jaar verscheen. Een boek dus dat de meest bijzondere anekdotes van rockjournalisten bundelt, die zij aan hun interviews overhielden.

Ik denk dat het ooit een droom van me was om rocksterren te interviewen. What's in a name, natuurlijk: ik scheurde als twaalfjarige artikels uit Humo en plakte die allemaal chronologisch geordend in een map. Serge Simonart was voor mij een "speciale meneer", tot ik hem leerde kennen via Eurosongpreselecties. En nog steeds lijkt het me leuk om deel uit te maken van Humo's so-called TTT-redactie, ware het niet dat ik die muziekbranche met de tijd ook zo enorm 'vluchtig' ben gaan vinden.

Klopt het dat mensen tegenwoordig zelf hun oordeel vellen, op zowat elk terrein? Indien ja, welke rol is er dan nog weggelegd voor godbetert een rockjournalist? De veelvuldig op een piëdestal gezette Marc Mijlemans kon in zijn tijd (midden jaren '80) nog als een goeroe alle lof kraaien over The Triffids. Wat heeft het vandaag echter nog voor zin om mensen te overtuigen van de kwaliteiten van, pakweg, The Dodos, als ze die groep via myspace in drie minuten kunnen "hotten or notten"? De recensie is iets ouderwets. De romantiek is eraf.

Wat ik voor mezelf concludeer is dat ik helemaal van die droom van me ben afgestapt. Zelfs het semi-recreatief recenseren voor goddeau is in die twee jaar dat ik het doe een soort verkrampte oefening geworden. Veeleer een verhaaltje dan een informatieve tekst, wil ik er vaak van maken, en de idee dat ik een tekst zou schrijven die anderen als ondersteunend zouden kunnen beschouwen in hun oordeel, komt me voor als vreemd. Onnodig zelfs.

Of neem de subjectiviteit van een concertverslag. Met Pukkelpop ook weer, nu. Humo vond M83 "om kippenvel van te krijgen", Focus Knack "grijpt wel naar My Bloody Valentine als het wil shoegazen". Houdt het dan werkelijk geen steek wat er precies in zo'n verslag staat? En wordt het dan louter geschreven voor een toevallige internetzapper die iéts, maar ook niet veel meer dan dat weet? Kennelijk wel dus.

En dat maakt "rockjournalistiek" in het licht van zovele andere dingen - natuurlijk is het dat in essentie al, ja - inderdaad enorm futiel, zoals de titel van dat artikel het zo juist zegt. Of is dat eigenlijk misschien helemaal geen probleem?

13 opmerkingen:

Anoniem zei

Interessant, wat je daar aanbrengt.

De tijd van de "omnipotente muziekjournalist die zichzelf rockster waant en de mensen geloven dat ook nog eens" is alleszins voorbij. Dat pikt niemand nog.

Maar beweren dat rockjournalistiek geen enkele functie meer heeft, is mij een brug te ver. Voor sommigen misschien niet, maar voor anderen dan wel weer. Sommige mensen hebben al wat meer nood aan andermans mening dan anderen...

Ja, mensen ontdekken zelf hun dingen. Via MySpace, via Twitter, via blogs, via vanalles... Nieuwssites en tijdschriften brengen vooral gevestigde waarden.

Ik heb zelf altijd veel bands ontdekt door andermans artikels en berichtjes en dat zal zo blijven, denk ik. Wat er in zo'n artikel geschreven wordt over zo'n band maakt uiteindelijk niet zoveel uit, als het je maar nieuwsgierig maakt naar de muziek...

Hmm... maar dit is slechts een snelle reactie. Ik zal het nog eens laten bezinken.

Geert Simonis zei

Mits een juiste verhouding tussen objectieve feiten en een subjectief oordeel denk ik dat muziekjournalistiek zeker nog van waarde is. De heren van Focus Knack verdenk ik er vaak van dat ze Humo'tje spelen op hun bureau.

Los van het inhoudelijke manco dat iedereen op zichzelf muziek kan ontdekken, kan muziekjournalistiek ook de meerwaarde van een goed geschreven tekst aan sic hebben. Dat dit zeker niet vanzelfsprekend is, weet iedereen die ooit een Rifraf heeft doorbladerd. En le beau Serge, die kan wel degelijk een lekker stukje schrijvan.

Anoniem zei

In België bestaat er niet echt rockjournalistiek. De grootste Vlaamse leugen is dat Humo nog waarde zou hebben als muziekmagazine (of als magzine tout court - is het geen Dag Allemaal voor de zelfverklaarde linkse progressief?). Ze lopen al eeuwen hypes achterna alleen weten ze hun imago hoog te houden. Daardoor moet ook Focus Knack er tegen opboksen maar je moet geen van beide lezen om echt iets te ontdekken.

Er is een doelpubliek voor (muziek)-recensies en dat zal er altijd zijn, los van technologische ontwikkelingen.

Los daarvan klopt je hart duidelijk niet voor journalistiek maar voor overpeinzingen en mijmeringen. Je hebt er een talent voor, koester het en laat die recensies gewoon vallen als het je niet aanspreekt.

Alexander zei

Laten we zeggen dat mijn hart niet voor rockjournalistiek klopt, sezaar. Dat werd me ook al duidelijk toen ik zes weken stage liep bij Focus Knack. Dat was tof, maar ik was er meteen op uitgekeken. Meer sociale thema's spreken me wel aan, om als journalist te belichten. Integratie, minderheidsgroepen, mondialisering vs. verkneutering. Wie mij in dat verband een goeie stagetip aan de hand kan doen is altijd welkom.

Geert Simonis zei

Toch steeds weer dat Humobashing. Waarom toch? Kunnen we Humo niet gewoon appreciëren voor wat het is? Een goed all round tijdschrift.
Ik prijs my lucky stars dat mijn oudjes Humo lazen en niet Dag Allemaal. Er is daarna nog tijd genoeg om over te stappen op gespecialiseerd pers. Of dat nu over muziek, voetbal of politiek gaat.

Anoniem zei

Mochten mensen niet geloven dat de zon uit de kont van Humo en bij uitbreiding uit die van Guy Mortier schijnt, dan zou er geen bashing nodig zijn. "Humo'tje spelen" zoals jij het verwoordde, impliceert dat ze een standaard of lichtbaken zouden zijn. Vlaamse magazines en kranten hebben, met alle respect, geen standaardpositie. Het zijn hoogstens subtoppers. Daar is niets verkeerd mee maar laat ons dan ook niet pretenderen dat het meer is. Dag Allemaal leest net zo vlot als Humo, Knack of Flair. Ze bedienen gewoon een ander publiek.

Anoniem zei

Idd Sezaar, dat is ook wat me stoort aan Humo: zichzelf beschouwen als een standaard voor de weldenkende, linksgeörienteerde hoger opgeleidde. En dan alles nog eens overgoten met een "dat-we-allemaal-toffe-jongens-zijn"-humor.
Bovendien vind ik Humo weldegelijk tekort schieten als "all-round" tijdschrift: ik heb zo'n gevoel dat ze ongeveer steeds dezelfde vijftig mensen opnieuw interviewen en hun iets "diepere" artikels zijn ook al niet meer van het niveau van tien jaar terug.

Anoniem zei

Ik heb de nieuwe nog niet gelezen. Ik lees ze met vertraging maar de cover met daarop de afbeelding van de ouders van een drugdode die zijn foto vasthouden. Ik zie daarin geen verschil met hoe pakweg Telefacts zijn "human interest" voorstelde. An sich is er niets verkeerd mee maar het is wel de "typische Humo-lezer" die daar over zou struikelen bij een ander. Ik verwijt Humo zelf niets maar wel die mensen die denken dat ze zich via Humo (of De Morgen vs Knack/standaard) een identiteit aanmeten.

Anoniem zei

En toch sezaar, wacht "de oude platenkoper" (voor een deel, 10%, heb ik het ook nog over mezelf, tot 10 jaar geleden was het nog 90%) nog altijd het oordeel van El Humo af alvorens een plaat te kopen. Dat is niet mijn visdie; dat is de gortdroge vaststelling van de plaatselijke platenverkoper, en die is nog altijd het best geplaatst daarover.

Los daarvan: Alexander heeft gelijk: dat het internet maar gauw ontploft, want de muziekjournalistiek is totaal irrelevant geworden. Geef mij maar de tijd terug van alwetende goeroe's als marc mijlemans, serge simonart, patrick de witte, karel de knagger, etc.

Roen!

Anoniem zei

De doorsnee liefhebber heeft genoeg aan Humo (of Focus Knack, De Morgen, De Standaard,...)voor zijn muziek. Ik heb eerder een probleem met de algemene visie als zou Humo een alternatief links blad zijn voor de progressieve intellectueel. Is het niet puberaal om jezelf als Humo-lezer te outen, alsof het een daad van rebellie zou zijn. Mijn identiteit wordt vooralsnog niet bepaald door de kranten/magazines die ik lees, niet in het minst omdat ze al lang niet meer ideologisch gekleurd zijn en hun visie mee laten bepalen door de marktmechanismes. Deng had waarde en is bijgevolg failliet gegaan.

Het gaat me dus eerder om de algemene "malaise" bij weekbladen en kranten dan om de muziekjournalistiek.

Alexander zei

"De grootste Vlaamse leugen is dat Humo nog waarde zou hebben als muziekmagazine (of als magzine tout court - is het geen Dag Allemaal voor de zelfverklaarde linkse progressief?). Ze lopen al eeuwen hypes achterna alleen weten ze hun imago hoog te houden." - sezaar

=> Er heeft zich zeker een zogenaamde 'ontzuiling' voorgedaan bij Humo, als het nog niet bij hun journalisten is dan wel bij hun publiek.
Humo heeft wel een zekere waarde, vind ik, omdat het in zijn lichtheid kan gelezen worden door een iets veeleisender publiek (ter ontspanning). De grens met Dag Allemaal wordt wel afgetast, da's duidelijk. De marketingstrategieën spatten van Humo af, dunkt me, en omdat ze daar slinks mee omspringen weten ze hun imago inderdaad 'hoog' te houden.

""Humo'tje spelen" zoals jij het verwoordde, impliceert dat ze een standaard of lichtbaken zouden zijn. Vlaamse magazines en kranten hebben, met alle respect, geen standaardpositie. Het zijn hoogstens subtoppers." - sezaar

=> Humo heeft wellicht zo'n positie bij een bepaald publiek in Vlaanderen, al geloof ik dat dat vervlakt. En in het kleine Vlaanderen komt het hen natuurlijk goed uit dat mensen niet veel verder zoeken dan wat het geringe aanbod hen biedt. Persoonlijk vind ik ook niet dat een weekblad als Humo 'moeilijk' moet zijn.

"Idd Sezaar, dat is ook wat me stoort aan Humo: zichzelf beschouwen als een standaard voor de weldenkende, linksgeörienteerde hoger opgeleidde. En dan alles nog eens overgoten met een "dat-we-allemaal-toffe-jongens-zijn"-humor.
Bovendien vind ik Humo weldegelijk tekort schieten als "all-round" tijdschrift: ik heb zo'n gevoel dat ze ongeveer steeds dezelfde vijftig mensen opnieuw interviewen en hun iets "diepere" artikels zijn ook al niet meer van het niveau van tien jaar terug. - secretly belgian

=> Ze zijn niet meer wat ze vroeger waren, dat klopt zeker. En dat vanwege de veranderende markt. Ze proberen een heel uiteenlopend publiek te pleasen. Dat de kwalitiet daarbij inschiet is duidelijk, ja, maar dat lijkt me dus een gevolg van die veranderende markt. Helaas, en best cynisch natuurlijk.
En ja, er worden maar 50 mensen geïnterviewd in Humo, maar dat ligt volledig aan het "kleine Vlaanderen", toch? Zomer 2008 heeft hetzelfde probleem, net als zowat alle Vlaamse media.

"de cover met daarop de afbeelding van de ouders van een drugdode die zijn foto vasthouden" - sezaar

=> Ja, da's le nouveux Humo. Hun covers zijn altijd hun uithangbord geweest en nu kruipen er dat soort Telefacts-vehikels tussen. In een tijd waarin iedereen moet openstaan voor alles, moeten we dat maar oké leren vinden zeker?

"En toch sezaar, wacht "de oude platenkoper" (voor een deel, 10%, heb ik het ook nog over mezelf, tot 10 jaar geleden was het nog 90%) nog altijd het oordeel van El Humo af alvorens een plaat te kopen." - Roen

=> Nu nog wachten op Humo's oordeel (of wiens oordeel dan ook) is gewoon ouderwets, tenzij het gaat over oudere groepen. Een doorsneerecensie in Humo is niet 'slecht', maar vaak wel behoorlijk nietszeggend, zo kort. Ze schrijven ze vooral sappig, en het lijkt ook maar dat te zijn dat ze er van willen maken.

"Ik heb eerder een probleem met de algemene visie als zou Humo een alternatief links blad zijn voor de progressieve intellectueel. Is het niet puberaal om jezelf als Humo-lezer te outen, alsof het een daad van rebellie zou zijn." - sezaar

=> Ik denk niet dat de "oude Humolezer" zich nog trots out als Humolezer, daarvoor is het blad te fel vervlakt en zijn die mensen te oud geworden.
Jongeren doen het misschien wel, maar dan omdat ze een keer in Uitlaat geraakt zijn, of omdat ze die covers tof vinden of weet ik veel. Van welk boekje kan je nog zeggen dat het "links" is, tegenwoordig Ik vond het drie jaar geleden echt wel tof dat ik als achttienjarige kon zeggen dat ik Deng! las. Daarmee dook ik een beetje in "een linkse commune" - ahum - en Humo werd voor mij overbodig. Maar ideologisch gekleurde media zijn op grote schaal niet meer levensvatbaar, da's duidelijk.
En je kan het de malaise van de weekbladen en kranten noemen, maar die spelen ook maar in op een klimaat waarin "iedereen zijn eigen krant maakt". Het belang van weekbladen en kranten neemt af, en vooral de grote meningen die kranten vroeger konden etaleren, verliezen nu aan impact.

Anoniem zei

Ik doelde inderdaad letterlijk op de 'oude platenkoper', ja; zelfs ik met mijn 34 jaar ben de jongste 'vaste klant' @ gert's records, halle.

Anoniem zei

het punt van rockjournalistiek is nog altijd dat tweede deeltje van het woord voor mij. het gaat om het heilige woord; geschreven tekst, een lekker leesstuk. dat is wat ik er altijd in zocht: dat samenkomen van twee passies van me; het woord en de muziek. daarom ben ik het zelf ook gaan doen. omdat ik altijd wilde schrijven, maar in de verste verten geen verhaal te vertellen heb, en omdat muziek mijn lieve lust en mijn leven was. ik ademde muziek toen ik nog studeerde, nog meer dan nu, en ik vond uit dat het een trucje was dat ik min of meer beheerste; dat ik op dat vlak misschien wél iets kon vertellen. Ondertussen merk ik dat na twaalf jaar over muziek schrijven de routine er in is geslopen en ik minder en minder door muziek begeersterd word en dat zich dat weerspiegelt in steeds minder recensies waar ik trots op ben en pukkelpops waar ik vermoeider en suffer rondloop dan nodig. een bezinnig dringt zich op, maar ik weet nog niet goed hoe: van de muziek afblijven lukt me (nog) niet, dat weet ik. maar ik denk dat ik komend jaar eens minder cdhooi op mijn vork ga nemen. goddeau is groot genoeg geworden om wat van mij over te nemen.