Een aanmoediging voor de nijvere werkmens

Er wordt veel te veel gewerkt in onze maatschappij. Standaard van 9 to 5, het is volstrekt belachelijk. Opstaan rond 7u en niet voor 18u thuiskomen. Ridicuul (en/want ongezond). Ik kan er met mijn hoofd niet bij hoe een dergelijke dagindeling de norm is kunnen worden en ik ben goed geplaatst om daar iets over te zeggen. Stel dat ik binnen afzienbare tijd een job vind, dan zal er naar alle waarschijnlijkheid van mij gevraagd worden om zeven uur en zesendertig minuten per dag te werken. Maar hé, ik werk nu al jarenlang niet en niets wijst erop dat iemand mij mist op de arbeidsmarkt. Ik draag momenteel geen dag gedurende zeven uur en zesendertig minuten mee aan een betere wereld en daar klaagt niemand over. Maar áls ik ga meedraaien, zal het wellicht niet voor minder dan zeven/zesendertig zijn. Op welke manier houdt dat steek? Mensen werken te veel uren per dag. Ze beginnen te vroeg en ze stoppen te laat. Iets normaler zou tien tot vier zijn. Of elf tot vier. Rustig opstaan en ontbijten. Wat tijd maken voor de kinderen (als je er hebt). Twintig minuten mediteren. En dan met een feilloze bus- of treinverbinding (of via mooi aangelegde fietspaden) naar het werk. Het werk waar collega’s vrij ontspannen rondlopen en niet de indruk wekken dat ze op de rand van een zenuwinzinking staan. Gezonde stress en niemand die zich opgejaagd voelt. Bazen die normaal doen.
En om vier uur vertrek je, zodat je zeker om vijf uur thuis bent. Je kan dan ruim de tijd nemen voor je kinderen en/of je hobby en hoeft niet doorlopend op je uurwerk te kijken als je nog iets gaat drinken met vrienden (wat je sowieso niet kan doen als je ‘s morgens heel vroeg moet opstaan en ‘s avonds pas tegen 20u ‘klaar bent met je dag’.
Ik heb het met zoveel woorden en zonder ironie tegen mijn trajectbegeleider gezegd. De arbeidsmarkt draait al jaren zonder mij en niemand gaat mij nu wijsmaken dat het in de nabije toekomst nodig zal zijn dat ik van 9 tot 5 op een werkvloer meedraai. Tussen tien en vier (of elf en vijf) ben ik beschikbaar, maar ik wil niet vóór 9u de deur uit moeten en ‘s avonds wil ik om 17u30 thuis zijn, ten laatste.
Ik wil een leven. Van mezelf. Een leven waar ik min of meer mee doe wat ik wil. En veel hoef ik niet te verdienen. Meer dan 1.000 euro per maand heb ik niet nodig (mochten de huurprijzen voor een studio niet zo obscéén, ik herhaal, obscéén duur zijn tenminste - het is schan-da-lig). Meer dan 1.200 euro per maand heb ik niet nodig. Ik ga niet werken voor een hoog loon. Ik ga werken om a) onder de mensen te komen, b) voor de dagelijkse structuur en c) in de hoop dat ik echt iets nuttigs doe voor de samenleving. Een hoog loon interesseert mij niet, want ik heb geen dure behoeftes. Gesteld dat ik 1.200 euro per maand verdien en ik betaal 600 euro huur per maand voor een studio (hetgeen in Leuven en omgeving amper zal lukken, want daar betaal je meer dan 600 euro + kosten voor een kamer van 20m²; ik mag héél gelukkig zijn dat mijn ouders het in overweging zouden willen nemen om mij een voorerfenis te geven) - gesteld dat ik 600 euro huur betaal dan houd ik er nog 600 over - voor mij een enorm bedrag dat ik nooit zou op krijgen. Mocht ik 1.200 euro per maand verdienen en daarvan de helft aan huur betalen, dan zou ik per maand nog gemakkelijk 100 à 150 euro kunnen sparen. Ik heb nu eenmaal geen dure gewoontes. Ik kan me niet herinneren wanneer ik voor het laatst een aankoop van meer dan 100 euro heb gedaan. Ik kan me niet voorstellen dat ik, behalve een nieuwe laptop om de vijf jaar, iets nodig heb dat meer dan 100 euro moet kosten.
Deeltijds werken. Niet meer dan 25 uur per week. Zodat ik tijd overhoud om te leven. Om te lezen. Om te schrijven. Om te ontspannen. Om vrienden te zien. Om bij mijn oude, zieke moedertje langs te gaan of om boodschappen te doen voor mijn bedlegerige buurman. Om zomaar wat te zitten niksen. Om te mediteren. Om naar de film te gaan. Om iets te kunnen gaan drinken met die ene vriend die daar na de werkdag nog de fut voor heeft. Om..
Onbegrijpelijk hoe de werkmens zich met een 9 to 5-stramien heeft laten opzadelen. Het zegt iets over ons, dat wij liever langzaam als een spons worden uitgewrongen dan dat we willen leven. Nee, wij moeten eerst met ziekenverlof (weze het omwille van psychische of fysieke klachten) om te beseffen dat we ook nog een beetje moeten léven - ja, léven. “Ik wil naast mijn werk ook nog een beetje kunnen léven! Ik ben 48 en zie dat nu pas in, na 25 jaar werken.”
En omdat 9 to 5 de norm is, is het ook de norm dat we het weekend nodig hebben om uit te rusten (of, nog lachwekkender, te ‘bekomen’). Na vijf dagen aan een stuk achter onze schaduw aan te hebben zitten hollen, hebben we het weekend nodig om te recupereren.
Zijn wij achterlijk?
Wel, ik, die al jarenlang geen factor ben op de arbeidsmarkt whatsoever, ik ga mij niet laten wijsmaken dat ik zomaar plots, ergens in de nabije toekomst, 9 to 5 en 38u per week moet werken. Omdat het gewoon niet wáár is. Het is uitgebreid aangetoond dat ik niet nodig ben (en ik zeg dat zonder bitterheid, ik zeg dat omdat het de waarheid is). Ik kan gemist worden. Er zijn jobs, jobs, jobs, in het onderwijs, bijvoorbeeld, en ze hebben ie-de-reen nodig, zo lees ik, ze kunnen elke helpende hand gebruiken. Toch krijgt mijn trajectbegeleider te horen dat ik niet de gewenste kwalificaties heb als hij met het Tweedekansonderwijs belt. Dat ik, bijvoorbeeld, mensen zou kunnen helpen met het (leren) schrijven, spreken en lezen van Nederlands is dan slechts een vriendelijk aanbod waarvan men helaas geen gebruik kan maken. Nee, ook niet als het een stage betreft. En, zoals jullie weten, ik ben góéd in Nederlands. Het is mijn talent.
Anyway, ik moet er eens mee lachen. Al is het om te blèten. Wanneer gaan mensen zich realiseren dat werken in weze veel minder belangrijk is dan wij met z’n allen denken? Er is één beroepscategorie die dat wel begrepen heeft en dat zijn de politici. Die nemen dit jaar immers collectief een sabbatical die ze gaan gebruiken om te bewijzen dat ze, bijvoorbeeld, kinderarmoede minder belangrijk vinden dan een poster van hun smoelwerk op elke hoek van de straat.
Enzovoort.
Denk er eens over na.