Charlerwa?

Een van de meest onnozele liedjes die ik de afgelopen weken op de radio heb gehoord is 'In Charleroi' van Tom Pintens. U kan moeilijk verderlezen zonder er minstens één keer naar te hebben geluisterd. De clip bij het liedje maakt het allemaal nog fouter trouwens. Luister naar die tekst en huiver.

Toegegeven: ik was er aanvankelijk bijna in meegegaan. Toen ik dat nummer een eerste keer hoorde, lag ik nog in bed, mijn wekkerradio op, en was ik net weer zowat ingedommeld toen ik een melig Nederlandstalig nummer hoorde passeren. Nu, daar heb ik dus een zwak voor, voor melige Nederlandstalige nummers. Toen ik hoorde dat het liedje over of all things Charleroi ging, hield ik niet langer mijn oortjes gespitst maar viel ook mijn mondje een klein beetje open. Onmiddellijk realiseerde ik me wel dat het Tom Pintens was die het zong. Ik was er immers al van op de hoogte geweest dat die een nummer over de Vergane Glorie had geschreven en was ook al benieuwd geweest om dat te horen.

Maar wat ik al gevreesd had, kwam dus uit. Het was een flauwiteit van een nummer geworden dat de stad faliekant onrecht aandoet. Ik bedoel daarmee: Charleroi is nadrukkkelijk niét wat Tom Pintens ervan maakt. Ik zeg u: die mens is nooit in Charleroi geweest. Nooit. Ik wel. Een bevreemdende ervaring.

Het moet van Gorky geleden zijn dat er trouwens nog eens een Nederlandstalige zanger het woord 'vakbond' in een liedjestekst smokkelde. Of Gorky dat weleens gedaan heeft, weet ik niet eens zeker maar ik acht Luk De Vos ertoe in staat. Al zou die dat dan wel met enige humor hebben gedaan. Tom Pintens, echter, meent het. Alsof die mens iets weet van uitzichtloosheid.

Tom Pintens is niet bijzonder getalenteerd als zanger-songschrijver tout court, anders had hij Charleroi niet op babyfluistertoon in schijnbaar poëtische karamellenverzen proberen te vatten. Ja, er zit een zekere poëzie in grauwe leegstand en werkloze joggingbroeken, maar om te zeggen dat 'de ouders hoop krijgen als de kinderen naar school gaan', wat een zever. En dan zo'n halve zigeunervideo als weze dat een relevante connotatie met de stad. Alsof hier honderd kilometer verderop een stukje Transylvanië ligt dat we moeten koesteren. Kan hij anders niet meteen een Foster Parentkindje uit Charleroi adopteren?

Laat ik eens een mellow liedje schrijven over een onderwerp dat zich daar nadrukkelijk niet toe leent, moet Pintens waarschijnlijk gedacht hebben. Een op zich al cliché denkoefening. Charleroi bleek daarbij dan nog niet eens zo'n verrassend onderwerp. Niet verrassend voor mij alleszins, want ik had een identieke denkoefening vorige zomer al eens gemaakt. Om over Charleroi te kunnen oordelen moest ik er minstens één keertje naartoe zijn geweest, en dat dat een avontuur zou worden, dat liet geen twijfel. Bedroevende uren besteed daar in de hel van de Borinage, tot mijn spijt. Maar dat op zich is niet de reden waarom ik Tom Pintens op de korrel neem.

Nee, het is zijn benadering van de stad die getuigt van een bijna karikaturale blindheid, die mij stoort. Werkelijk, ik kan me niet inbeelden dat die mens ooit in Charleroi is geweest. Geen enkele Vlaming is overigens ooit in Charleroi geweest en met uitzondering van Paul Magnette is er ook nog nooit iemand uit Charleroi in Vlaanderen geweest. Of heeft Tom Pintens een huizenruil georganiseerd met een werkloze Nike Air Max in joggingbroek die op zijn achttiende met school is gekapt? Die kans lijkt me eerder klein. En mocht het toch zo zijn - op zich een gewéldig idee - zou die Cara Pilsheffer niet meer bijkomen van het lachen mocht hij Pintens' tekst begrijpen, wat hij echter niet zou kunnen omdat hij geen woord Nederlands kent. 'Maar de mensen hebben tijd in Charleroi,' zingt Pintens. Dat kan toch niet anders dan een grap zijn.

Check and double check dus, Tom. Dat is een term uit de journalistiek. Als zelfs Milow research doet voor bepaalde van zijn teksten, dan jij toch ook? En als Radio 1 deze misplaatste zeemzoeterigheid voortaan wil negeren, alstublieft? Dankuwel.

(En mocht u nu denken dat ik de pest heb aan Charleroi en zijn inwoners, begrijp dan dat ik op mijn beurt een wat karikaturaal beeld van de werkelijkheid heb geschetst, zei het dat mijn karikatuur geslaagder is dan die van Pintens, als ik dat zelf mag zeggen.)