Meuris

Hij heeft zoiets van. Jammer. Nog een tweede keer heeft hij zoiets van. Lijkt me nochtans niks voor hem. Maar goed, ik doe dan ook maar eens mee, voor de gelegenheid: ik heb zoiets van, Stijn Meuris is echt wel een intrigerende man.

Tot dat besluit was ik al gekomen vòòr ik de Belpopreportage over zijn hobbelige pad in de Vlaamse rock 'n' roll zag. Ook tien jaar geleden vond ik Stijn Meuris al een interessante figuur. Zoals hij zich ook toen al quasi on-Vlaams blootgaf.
Ergens in een map bewaar ik een Humo-interview met hem uit 1999 naar aanleiding van de nieuwe Noordkaapplaat, 'Massis'. Hij heeft het daarin over de nerd die hij was, net als in de Belpopreportage trouwens. Een nerd met een dikke bril. On-Belgisch. Eerder Duits, zou ik zeggen. Daarom ook vraag ik me onwillekeurig af hoe deze dwarse schuimbekker aan het provinciale Noord-Limburg is kunnen ontspruiten (waarmee ik verder niks over Noord-Limburg wil zeggen, het had net zo goed West-Vlaanderen kunnen zijn, maar niet Antwerpen, als u begrijpt wat ik bedoel).

En overigens zijn die roots enorm belangrijk voor Meuris en zijn gehele aan-de-weg-getimmer. Alsof hij enkel vanwege zijn geboortestreek al op achtervolgen was aangewezen. De achtervolging in de jaren 90 op bijvoorbeeld Tom Barman uit Antwerpen, die ten andere valsspeelde, want in het Engels zong. (Dat dEUS meer succes had dan Noordkaap is ook echt een frustratie geweest van Stijn Meuris.) Meuris daarentegen koos als koppige einzelgänger voor het Nederlands omdat hem dat omwille van taalkundige redenen beter uitkwam. Een hele goeie zet natuurlijk want als ik Meuris nu nog intrigerend vind, en hij nog relevant is, dan is dat enkel omdat ik doorheen de jaren zijn teksten altijd zo goed begrepen heb. De teksten van Stijn Meuris - van Noordkaap en Monza - zijn misschien wel de liedjesteksten die ik het allerbest begrijp. 'Naar Men Zegt', bijvoorbeeld, over de zelfmoord van zijn vriendin. Respect heb ik daarvoor, een woord dat ik niet vaak gebruik.

En omdat ik die teksten zo goed begrijp, meen ik een inkijk te hebben in de 'ziel' van deze Stijn Meuris. Een underdog, een nerd, tegen wil en dank. Maar vooral ook een backbencher die onverwacht en ongevraagd het voortouw neemt op de barricades. Iemand extreem oncool die daar ook nog eens lak aan heeft. Ik heb hem fatsoenlijk leren kennen ten tijde van 'Massis', met singles als 'Pretentious Moi' en 'Geweldig Mooi Lied', en vervolgens heb ik 'Massis' uit de bib ontleend. Ik vond dat, toen al, een goeie plaat. Omdat ik begreep wat hij zong en bewondering had voor waar hij het over durfde te hebben. In het Nederlands. Spiernaakt. Ik was dat niet gewend. Ik hield van die duidelijkheid.

En hoe hij in datzelfde interview vertelde over de tragische persoon John Massis, naar wie hij de plaat had vernoemd en over dewelke er een schitterend titelnummer op staat. En hoe hij, geloof ik, ik ben niet zeker, bijna exhibitionistisch uitlegde dat hij zich in die Massis herkende. Dat is zò waar. Ook Stijn is een drama queen, een clown met veel bekijks. Want is er objectief bekeken iets onnozelers dan een Nederlandstalig groepje met een confituurbril van een frontman en met vooral een Sturm und Drang - een term die hij zelf heel graag gebruikt - die bijna potsierlijk aandoet omdat ze toch maar ternauwernood tot Rock Werchter kan leiden? Welja, in de jaren 90 kwam je daar nog mee weg, toen het voor een Belgische groep nog 'straf' was om Rock Werchter (Torhout/Werchter) te halen, maar anno 2011 zie ik het niet meer op die manier gebeuren, Sturm und Drang. Wat is dat nog, Sturm und Drang, in een postmoderne westerse wereld vol cynisme? Het kapitalisme redden?

Maar om Stijn Meuris om dat alles ook écht een clown te vinden - en zo zijn er heel veel mensen; you'd love to hate Stijn Meuris - dat is een bijna snobistische redenering. Wie Stijn Meuris een aansteller vindt, heeft Stijn Meuris niet begrepen. Want Stijn Meuris is een eerlijke mens met, klaarblijkelijk, een missie, nog steeds quasi gespeend van ironie. Als hij "Wie danst er nog?" brult (zie het gelijknamige nummer uit de uitstekende plaat 'Attica!'), dan wil die man daar ook een antwoord op. Of als hij in zijn teksten soms kritisch is voor onze maatschappij dan lijkt hij bijna een politicus, wat zich ook vertaalde in zijn wat onbezonnen oproep om op 13 juni 2010 niet te gaan stemmen, en later tijdens onze legendarische regeringsonderhandelingen in een nieuwe oproep om te gaan betogen tegen die hele farce. In weze is Meuris gewoon geëngageerd.

Ten slotte is het ook jammer dat Monza moest ophouden te bestaan en vooral ook dat 'Attica!', hun derde en laatste plaat, flopte. Terwijl die net zeer goed was, ik luister er nog geregeld naar. Want naast een drama queen, een exhibitionist en een confituurbril is Meuris ook een goeie songschrijver. Ik vind dat dat te weinig over hem wordt gezegd of gezegd is geweest.
En Meuris zal het daar misschien mee eens zijn, maar er desondanks nooit aan denken de muziek op te geven. Dat laatste zegt hij ook in de Belpopreportage. Nee, Stijn zal moedig voortdabberen. Alleen in de woestijn als het moet. En dat vind ik zo cool aan hem.