Ik wil niet persoonlijk worden, maar wist U het al van mijn discrepantie?

Ik heb een cursus, wat zeg ik, een dik boek over sociale psychologie, en ik blader erin. Er wacht mij een examen over enkele hoofdstukken uit dat boek. Hoofdstuk 9 moet ik kennen. Het heet "Aantrekking en hechte relaties".

Hoofdstuk 9 gaat over liefde, vriendschap, uiterlijke schoonheid, etc. Mijn klasgenootjes en ik waren blij dat we per toeval in de les zaten toen Mevr. J. het hoofdstuk aansneed. Van de liefde zijn we weg, zoals Paris van chihuahua's, en er kan niet genoeg over gepalaverd worden. Als het even in de les kan, des te beter.

En dat in een psychologisch kader dus. Met ronkende titels als 'De kick verbonden aan affiliatie'. Affiliatie dat is de behoefte om sociale contacten te leggen, zo lees ik. En zelfs "laboratoriumratten" blijken die behoefte te hebben, maak ik op uit een "fascinerend onderzoek" van Bibb Latané en Carol Werner uit 1978.

Ik concentreer me beter wanneer ik op de titel 'De pijn van eenzaamheid' stuit. Gaat dit boek me antwoorden op mijn vragen bieden? Gaat dit boek opheldering brengen? Zo denk ik onbewust. En als ik aan het lezen ga vraag ik me af of ik verlegen, sociaal onbeholpen en geremd ben. Of ik mensen negeer uit vrees om zelf genegeerd te worden. Ik beaam noch ontken. Ik lees en herken. "Caspi (2000) vond groter sociaal isolement en depressie onder 21-jarigen waarbij geremdheid, schaamte en angst werd geobserveerd op hun derde levensjaar, in vergelijking met de vlotte driejarige hummels."

Maar gesteld dat ik echt eenzaam was dan had ik een laag zelfbeeld, zo veronderstelt men vervolgens. En dan ging ik me conformeren aan bepaalde sociale normen. Tot daar, denk ik, want ik mag dan soms wel eenzaam zijn - "een discrepantie tussen het sociale contact dat men realiseert en het sociale contact dat men verlangt" - aan overvloedig conformeren of het neerhalen van mezelf heb ik nooit gedacht. Zeg ik, denk ik, ongeveer. De reden daarvoor is altijd mijn trots geweest, de mate waarin ik in mezelf geloof, mezelf de moeite vind.

Verderop in het boek lees ik over de kosten-batenanalyse, ontleend aan de economie. Deze stelt dat mensen in een relatie een balans opmaken van de kosten die ze maken en de baten die ze daarvoor ontvangen. Die balans moet in evenwicht blijven, want wie teveel geeft zal iets terug willen krijgen, en wie teveel krijgt zal zich schuldig voelen.

Maar laat ik een andere keer van wal steken over de baten waarbij ik gebaat ben en de baten die ik zelf daarvoor in ruil aanbied. Het is mooi weer, en bijna tijd en ik zie dat U uw propjes al in de aanslag houdt.